طرز تهیه اسید سیتریک: اسید سیتریک یک ترکیب طبیعی و چندکاره است که در بسیاری از صنایع و کاربردهای مختلف، از جمله صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی و تمیزکنندهها، مورد استفاده قرار میگیرد.
این اسید، از طریق فرآیندهای زیستی در میوهها مانند لیمو و نارنگی تولید میشود و به دلیل خواص اسیدیته و تنظیمکننده pH، به طعم و ماندگاری بهتر محصولات غذایی و تمیزکنندهها کمک میکند. در این بحث، به بررسی طرز تهیه اسید سیتریک خانگی و صنعتی خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب
Toggleروشهای متعددی وجود دارد تا از خرید اسید سیتریک بی نیاز شوید. جالب است بدانید که شما با داشتن چند قلم مواد ساده و در دسترس به راحتی میتوانید اسید سیتریک را در خانه تهیه کنید. در ادامه به برخی از روشهای تهیه اسید سیتریک خانگی اشاره خواهیم کرد:
تهیه اسید سیتریک از لیمو: این روش بسیار ساده است. لیموها را نصف کنید و آب آنها را بگیرید. سپس پوست لیموها را در یک قابلمه پر از آب جوش بریزید. قابلمه را بسته و به مدت ۱-۲ ساعت باقی بگذارید. سپس محلول را صاف کرده و بجوشانید تا حجم آن کاهش یابد و سیتریک اسید تهیه شود. در نهایت، محلول را خنک کنید و درون ظروف مناسب نگهداری کنید.
تهیه اسید سیتریک از نارنگی: نارنگیها را برش داده و فشار دهید تا آب آن کاملا گرفته شود. پوست نارنگیها را در آب جوش قرار داده و بگذارید به مدت چند ساعت خیس شوند. سپس پوستها را بیرون ریختهذ و آب آن را بجوشانید. به این ترتیب اسید سیتریک خانگی تهیه می شود.
تهیه اسید سیتریک از سیب زمینی: سیب زمینیها را پوست کنده و به تکه های کوچک برش دهید. سپس آنها را در آب جوش قرار داده و به مدت ۲-۳ ساعت بگذارید، خیس شوند. در ادامه کافیست که سیب زمینی ها را از صافی رد کرده و آب باقی مانده را بجوشانید. با همین روش ساده، شما قادر به تهیه اسید سیتریک خواهید بود.
تهیه اسید سیتریک از پرتقال: این روش هم مثل روش تهیه اسید سیتریک از لیمو است ولی اول باید پرتقالها را بشویید و خشک کنید.آنها را نصف کرده و آبمیوهگیری کنید. آبمیوه را در یک کاسه بریزید.بعد آبمیوه را از صافی یا پارچه تمیز عبور دهید تا تکههای دانه ها جدا شوند. آبمیوه صافشده را در قابلمهای بریزید و روی حرارت ملایم قرار دهید.
اجازه دهید تا حجم آن به حدود نصف کاهش یابد. این کار باعث غلیظ شدن محلول و افزایش غلظت اسید سیتریک میشود.قابلمه را از روی حرارت بردارید و بگذارید محلول خنک شود.محلول خنکشده را در یک شیشه تمیز بریزید و در یخچال نگهداری کنید.
تهیه اسید سیتریک از انگور:در این روش آب انگور را با مقداری شکر مخلوط کنید. مخمر نان را به مخلوط اضافه کنید و آن را در محیط گرم قرار دهید تا تخمیر آغاز شود.اجازه دهید مخلوط به مدت چند روز تخمیر شود. در این فرآیند، قند موجود در آب انگور به اسید سیتریک تبدیل میشود.
پس از اتمام تخمیر، محلول را به آرامی بجوشانید تا حجم آن کاهش یابد. محلول خنکشده را از صافی عبور دهید تا اسید سیتریک به دست آید.
تولید اسید سیتریک به صورت صنعتی معمولاً از فرآیندهای میکروبیولوژیکی استفاده میکند. در ادامه فرآیند تولید اسید سیتریک صنعتی را مورد بررسی قرار میدهیم:
انتخاب میکروارگانیسم: یک قارچ به نام Aspergillus niger برای تولید اسید سیتریک استفاده میشود. این قارچ قادر به تجزیه قند و سایر مواد غذایی به اسید سیتریک است.
انتخاب منبع کربن: در فرآیند تولید اسید سیتریک، یک منبع کربن مانند محلول قند (معمولاً گلوکز یا ساکارز) به میکروارگانیسم اضافه میشود. قند به عنوان منبع انرژی برای رشد و تولید اسید سیتریک توسط قارچ مورد استفاده قرار می گیرد.
فرآیند تخمیر: در این مرحله، قارچ Aspergillus niger همراه با منبع کربن در محیطی مناسب مانند یک محلول مغذی قرار میگیرد. قارچ در شرایط مناسب رشد کرده و قند را به اسید سیتریک تبدیل میکند. این فرآیند به مدت چند روز تا چند هفته ادامه مییابد تا مقدار مطلوب اسید سیتریک تولید شود.
استخراج اسید سیتریک: بعد از پایان فرآیند تخمیر، محلول حاوی اسید سیتریک را از قارچ جدا میکنند. این مرحله شامل جداسازی سلولهای قارچ، فیلتراسیون و تصفیه محلول اسید سیتریک است. در نهایت، اسید سیتریک خالص به دست میآید.
آیا فرآیند تولید اسید سیتریک صنعتی هزینهبر است؟
معمولا فرآیند تولید اسید سیتریک صنعتی هزینهبر است. دلایل زیر میتوانند به عنوان عوامل افزایش هزینه در تولید اسید سیتریک صنعتی مطرح شوند:
تجهیزات و زیرساختها: برای تولید اسید سیتریک به صورت صنعتی، نیاز به تجهیزات و زیرساختهای مناسب است. این شامل تجهیزات تخمیر، تجهیزات استخراج و تصفیه، منابع انرژی، سیستمهای کنترل و غیره میشود.
منابع خام: برای تهیه اسید سیتریک صنعتی، نیاز به منابع خام مانند قند یا ساکارز است. قیمت و دسترسی به منابع خام میتواند تأثیر زیادی بر هزینه تولید اسید سیتریک داشته باشد. در برخی موارد، تغییرات در قیمت منابع خام تأثیر قابل توجهی بر هزینه تولید خواهد داشت.
فرآیند تولید: فراوانی مواد شیمیایی مورد نیاز برای فرآیند تولید اسید سیتریک، هزینهبر است. این شامل مواد غذایی برای رشد میکروارگانیسمها، محلولها و مواد شیمیایی مورد نیاز برای تصفیه و پاکسازی محصول نهایی است.
مدیریت و نیروی انسانی: تولید اسید سیتریک صنعتی نیازمند مدیریت صحیح فرآیند و استفاده از نیروی کار ماهر است.
سخن پایانی
شما خریداران محترم چنانچه قصد تهیه اسید سیتریک و همچنین خرید آسپارتام را دارید، شرکت کیمیا شیمی بدین منظور در خدمت شما خواهد بود. مجموعه شرکت بازرگانی کیمیا شیمی با تاکید بر کیفیت و سلامت محصولات همواره به عنوان صادر کننده مواد اولیه شیمیایی در ایران شناخته میشود.