آنالیز  GC یا گاز کروماتوگرافی چیست و چه کاربردهایی دارد؟  

آنالیز  GC یا گاز کروماتوگرافی چیست و چه کاربردهایی دارد؟ آنالیز (Gas Chromatography) GC  یا گاز کروماتوگرافی یک روش تجزیه و تحلیل شیمیایی است که برای تفکیک و شناسایی ترکیبات شیمیایی و فیزیکالی مختلف استفاده می شود. در این روش، نمونه به عنوان ت ترکیبات قابل تبخیر و بخار شونده، به صورت گاز وارد ستون جداکننده می‌شود. در این ستون، جداسازی ترکیبات با استفاده از تفاوت‌های تراوش و تعامل آنها با فاز جامد یا مایع ستون اتفاق می‌افتد. سپس با استفاده از آنتن ترکیبات جداشده شناسایی و تشخیص داده می‌شوند.

کار با آنالیز GC یا گاز کروماتوگرافی چگونه است؟

نمونه‌برداری: نمونه مورد تجزیه و تحلیل که ممکن است یک گاز، مایع یا جامد باشد، باید به طریق مناسبی برداشت شود و برای تزریق به دستگاه GC آماده گردد.
جداسازی: نمونه به ترتیب در یک ستون جداسازی برای تفکیک اجزای مختلف خود، تزریق می‌شود. ستون جداسازی می‌تواند یک لوله بسته یا یک ستون کاشت شده با یک فاز ثابت باشد. با توجه به خواص ضخامت، طول و فاز جداسازی، اجزای مختلف نمونه به طور متفاوت عبور کرده و جداسازی می‌شوند.
دتکتور: هنگامی که اجزای جداشده از ستون عبور می‌کنند، توسط دتکتور شناسایی می‌شوند. دتکتورها می‌توانند مبتنی بر خواص فیزیکی یا شیمیایی اجزای مختلف باشند. بعضی از دتکتورهای رایج در GC عبارتند از نسوز (FID)، نیتروژن-فسفر (NPD)، آزبوربان (ECD) و فلورزانس (FPD)
آنالیز و تفسیر نتایج: سیگنال‌های تولید شده توسط دتکتور در طول زمان ثبت  و تحلیل می‌ شوند. با استفاده از نتایج آنالیز، می ‌توان ترکیبات موجود در نمونه را شناسایی و با داده ‌های کالیبراسیون مقایسه کرد.

توجه : استفاده از دستگاه و تفسیر دقیق نتایج نیاز به تخصص و تجربه فراوان دارد. برای دریافت بهترین نتایج، بهتر است با کارشناسان آزمایشگاهی یا کارشناسان متخصص تجزیه و تحلیل مشورت کنید.

همچنین بخوانید | امولسیفایر

آنالیز  GC یا گاز کروماتوگرافی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

آنالیز  GC یا گاز کروماتوگرافی به دلیل قابلیت جداسازی عالی و حساسیت بالا، در صنایع مختلف کاربرد دارد.
شیمی تجزیه: در آنالیز و تجزیه ترکیبات شیمیایی، می‌ تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند استفاده شود. این روش به تفکیک و شناسایی ترکیبات همزمان و تعیین غلظت ‌های مختلف در نمونه‌ های پیچیده کمک می‌کند.

علم مواد: در علم مواد، برای تحلیل و شناسایی مواد قابل تبخیر، مانند روغن‌ها، پلاستیک‌ها، نشاسته و غیره استفاده می‌شود. این روش به ما اطلاعاتی درباره خواص فیزیکی و شیمیایی مواد ارائه می کند و همچنین کنترل کیفیت را سهولت می بخشد.

زیست‌شناسی:در زیست‌شناسی برای شناسایی و کمی سازی ترکیبات آلی مانند آمین‌ها، اسیدهای چرب، هورمون‌ها و داروها مورد استفاده قرار می گیرد. این روش می‌تواند در تشخیص بیماری‌ها، مطالعه متابولیسم و بررسی داروهای دخیل مفید باشد..

صنعت محیط زیست: در تجزیه و تحلیل آلاینده‌های هوا، آب و خاک برای ارزیابی آلودگی و کنترل کیفیت به کار می رود. این روش قادر است تا آلاینده‌های سمی و غیرسمی را تشخیص دهد.
علوم دارویی: در تعیین غلظت داروها در بدن، کنترل کیفیت داروها و کمک به تولید داروهای نوین استفاده می‌شود.

همچنین بخوانید | انرژی چیست؟

سایر کاربرد های آنالیز  GC یا گاز کروماتوگرافی

تشخیص و شناسایی ترکیبات عطر و اسانس در صنعت عطرسازی.

تحلیل اسیدهای چرب و گلیسریدها در صنعت غذا.

تجزیه مواد آلی در نمونه‌های آبی و پساب‌ها در صنایع آب و فاضلاب.

شناسایی و کمی‌سازی داروها و مواد مخدر در تحقیقات پزشکی و   فارماسیوتیکال.

تشخیص و مقایسه کیفیت برخی محصولات غذایی مانند شیر، عسل و روغن‌ ها.

شناسایی آلاینده‌ های محیطی در آب و خاک.

ارزیابی ترکیبات شیمیایی در نمونه‌ های کشاورزی و محصولات زراعی

. تجزیه و تحلیل ترکیبات شیمیایی در نمونه‌ های بیولوژیکی مانند خون و ادرار.

. تشخیص و کمی‌سازی ترکیبات الکل در نمونه ‌های مشروبات الکلی.

تحلیل ترکیبات شیمیایی در نمونه‌های مورد استفاده در تحقیقات علوم محیطی.

تشحیص ترکیبات آروماتیک در ادویه‌جات، ترشی ها و غذای سرخ شده.

کمی‌سازی ترکیبات علف‌کش‌ها و سموم حشره‌کش در نمونه ‌های کشاورزی.

تجزیه و تحلیل ترکیبات شیمیایی در نمونه‌ های تجربیات کاتالیزوری و شیمی سطحی.

سخن پایانی

موارد فوق فقط ۲۰ مثال از کاربردهای متعدد و گسترده گاز کروماتوگرافی است. این تکنیک تحلیلی به دلیل قدرت تفکیک ویژه‌ ای که دارد، در اکثر صنایع و زمینه‌ های تحقیقاتی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد که توضیح کامل آن در این مقاله نمی گنجد.