پتاسیم سوربات

کاربردهای پتاسیم سوربات

همان طور که در بالا به آن اشاره کردیم، کاربردهای پتاسیم سوربات به دلیل خاصیت ضدقارچ و ضدمیکروبی آن است. بنابراین این ترکیب شیمیایی مانند بنزوات سدیم به عنوان یک ماده افزودنی نگهدارنده چه در محصولات خوراکی و چه در محصولات آرایشی و بهداشتی وجود دارد. آزمایش های بسیاری مبنی بر اثرات سوء احتمالی از مصرف پتاسیم سوربات انجام شده است که نتیجه آنها بی خطر بودن آن برای سلامتی انسان است. این ترکیب را با نام E202 می شناسند که به صورت عمده در انواع محصولات خوراکی و برخی محصولات آرایشی و بهداشتی وجود دارد. بد نیست قبل از بررسی کاربردهای پتاسیم سوربات به این نکته نیز اشاره کنیم که مواد شیمیایی دیگری همچون گلیسیرین، سوربیتول و پروپیلن گلایکول گاهی به عنوان جایگزین پتاسیم سوربات در صنعت استفاده می‌شوند.

پتاسیم سوربات در مواد غذایی

سوربات پتاسیم از طریق جلوگیری کردن از رشد قارچ ها، کپک ها و فرآیند تخمیر باعث افزایش ماندگاری مواد غذایی می شود. در پنجاه سال اخیر ایمن بودن این ماده شیمیایی مورد بررسی قرار گرفته است و سازمان غذا و داروی امریکا (FDA) در صورت استفاده مناسب آن را بی خطر اعلام کرده است.
سوربات پتاسیم به عنوان ماده نگهدارنده افزودنی، تغییری در کیفیت مواد غذایی مانند رنگ، طعم و ظاهر آن ایجاد نمی کند و همچنین به دلیل حلالیت بالا در آب ، به عنوان ماده افزودنی محبوبی شناخته شده است؛ بنابراین می توان گفت پتاسیم سوربات در بسیاری از محصولات غذایی وجود دارد. مانند:
• محصولات نانوایی
• میوه ها و سبزیجات کنسرو شده
• انواع پنیر
• میوه های خشک شده
• بستنی
• انواع نوشابه و آب میوه
• ماست
• انواع مربا و شربت
طبق گفته آژانس های ناظر بر سلامت انسان، پتاسیم سوربات هیچ گونه ضرری برای بدن انسان ندارد و بدون هر گونه تاثیر سوء از بدن خارج می شود. همان طور که گفته شد سوربات پتاسیم به دلیل جلوگیری از رشد قارچ ها و مخمرها باعث ماندگاری بیشتر محصولات می شود ولی در مقابل باکتری ها تاثیر کمی دارد به همین دلیل بهتر است در کنار پتاسیم سوربات از مواد نگهدارنده دیگری نیز استفاده شود؛ اغلب سوربات پتاسیم را با بنزوات سدیم استفاده می کنند. گفته شده است حداکثر مقدار مصرف روزانه پتاسیم سوربات 25 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن انسان است.
از نظر سلامت تغذیه همواره توصیه می شود برچسب های موجود روی محصولات غذایی را مطالعه کنید تا از ترکیبات مواد غذایی مصرفی خود آگاه باشید و با اصلاح رژیم غذایی خود میزان مصرف افزودنی های شیمیایی موجود در مواد غذایی را کنترل نمایید.

کاربرد سوربات پتاسیم در صنایع مختلف

کاربرد سوربات پتاسیم اهمیت بسیار زیادی دارد، که به صورت دسته بندی در صنایع مختلف بیان می کنیم:

صنایع غذایی

اولین کاربردی که وجود دارد، این است که از آن به عنوان نگهدارنده مواد غذایی استفاده می‌ کنند تا از ایجاد کپک جلوگیری کند. همچنین برای پیشگیری از تخمیر در خیلی از مواد غذایی هم مورد استفاده قرار می‌ گیرد. مثلاً لبنیات مانند پنیر و ماست، نوشیدنی مثل آبمیوه‌ ها، خیارشور و برای میلک شیک یا شربت از آنها استفاده می‌ کنند.

صنایع دارویی

از دیگر کاربردهایی که در مورد سوربات پتاسیم وجود دارد، این است که در صنایع دارویی آنها را مورد استفاده قرار می‌ دهند. خاصیت ضد باکتریایی دارد و یک ماده نگهدارنده در ترکیبات دارویی است که عاملی برای افزایش طول عمر داروها است. خواص ضد التهابی آن هم بسیار زیاد است.

صنایع آرایشی بهداشتی

کاربردهای سوربات پتاسیم این است که خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی دارد. در تولید مواد آرایشی و بهداشتی از آن استفاده می‌ کنند. اینکه این ماده چقدر در این ترکیبات فعالیت داشته باشد، بستگی به میزان پی اچ دارد.‌ یعنی اگر سطح ph افزایش پیدا کند، فعالیت ضد باکتریایی آن کم می‌ شود. مقدار ph در آن باید به گونه‌ ای باشد که اسید بتواند به خوبی فعالیت کند. اگر سطح آن افزایش پیدا کند، اسید خنثی می‌ شود و فعالیت آن کاهش پیدا می‌ کند. از این ترکیب شیمیایی برای تولید خیلی از لنزها، مرطوب کننده‌ ها و شامپوها استفاده می‌ کنند. در خیلی از لوازم آرایشی هم کاربرد دارد.
خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی هم در آن وجود دارد. برای خیلی از لوازم آرایشی به عنوان یک ترکیب موثر محسوب می‌ شود. در محصولات مراقبت از پوست هم از آن استفاده می‌ کنند. اگر می‌ خواهید از آن به گونه‌ ای استفاده کنید که به پوستتان آسیب وارد نشود و ایمنی داشته باشید، باید بگوییم که مقدار مصرف آن در لوازم آرایشی باید حدوداً ۱۰ درصد و در محصولات مراقبت از پوست باید کمتر از یک درصد باشد.

صنایع کشاورزی

از سوربات پتاسیم برای مهار کردن رشد میکروب‌ ها هم استفاده می‌ کنند؛ به این صورت که آنها را به صورت محدود روی سبزیجات و میوه می‌ ریزند و مانع از رشد خیلی از عوامل فاسد کننده می‌ شود و رشد آنها را به تعویق می‌ اندازد.

خوراک حیوانات

از این ماده به عنوان یک نگهدارنده غذایی استفاده می‌ کنند که حداکثر محتوای ۵۰۰۰ میلی‌ گرم بر کیلوگرم دارد که برای خوراک‌ های نیمه مرطوب گربه‌ ها و سگ‌ ها، آنها را مورد استفاده قرار می‌ دهند و یک ترکیب کاملاً بی‌ خطر است. همچنین یک ماده مغذی و ضروری برای تندرستی و سلامت حیوانات هم به حساب می‌ آید.

میزان مصرف سوربات پتاسیم در کیک

نکته مهمی که وجود دارد، این است که باید ببینیم مقدار مصرف سوربات پتاسیم در هر کیلوگرم کیک چقدر است که مقدار آن را یک گرم اعلام کرده‌ اند. البته اگر ماندگاری میکروبی محصولات کیک به اندازه کافی بالا نباشد، معمولا یک مهار کننده قالب استفاده می‌ کنند که شامل اسید سوربیک یا نمک‌ های آن می‌ شود که سوربات پتاسیم یکی از بهترین گزینه‌ ها است.