اسید بوریک چیست؟
کلر هندی
19/12/1402
سوربات پتاسیم ماده ضد میکروب در صنایع غذایی
19/02/1403اسید بوریک چیست؟ کاربردهای این ماده شیمیایی چیست؟ اسید بوریک که به آن اورتوبوریک اسید و بوراسیک اسید نیز گفته می شود، نوعی اسید ملایم است که معمولاً جهت گند زدایی و ضدعفونی کردن و کنترل کردن سرعت شکاف هسته‌ای در داخل نیروگاه‌های تولید انرژی هسته‌ای کاربرد دارد. این ماده را همچنین می‌توان به عنوان نوعی پیش ماده برای دسته دیگری از مواد دانست. در واقع می‌توان گفت که یک اسید کاربردی می‌باشد که حتی در حوزه کشاورزی، به عنوان نوعی حشره کش، ضدعفونی کننده، تولید مهار کننده‌های آتش و غیره نیز مفید است.
آشنایی با اسید بوریک
اسید بوریک با نام های اورتوبوریک اسید و بوراسیک اسید نیز شناخته می شود که نوعی اسید ملایم و ضعیف می باشد. این اسید به صورت کریستالی و سفید رنگ است، طعم آن تلخ و کاملاً بی‌بو می باشد و در حال حاضر جهت تولید کردن مهار کننده های آتش، حشره کش ها، ضدعفونی کننده ها و در بخش کشاورزی کاربرد دارد. در ساختار این ماده شیمیایی هیدروژن و اکسیژن دیده می شود. اسید بوریک به علت دارا بودن خاصیت ضد قارچی مورد توجه است. نخستین بار نیز فردی به نام ویلهلم همبرگ این اسید را از واکنش بوراکس و اسیدهای معدنی به دست آورد.
خواص اسید بوریک
پودر اسید بوریک کریستالی و سفید رنگ است و جز اسیدهای ضعیف می باشد. فعالیت این اسید در داخل آب با افزایش یافتن دما افزایش پیدا می کند. در واقع اسید بوریک نوعی ماده معدنی غیر فرار و با سمیت پایین می‌باشد مه مدت‌های زیادی است جایگزین امن برای بسیاری از سموم مصنوعی و فرار شناخته شده است. این اسید و نمک های سدیم حاصل از آن مانند بوراکس پنتا، بوراکس دکا و غیره از ماده موثر در ساختار آفت کش‌ها هستند، به طوری که امروزه حدود ۲۰ محصول مختلف یافت می‌شود که در ساختار آنها اسید بوریک یا یکی از نمک‌های سدیم آن را وجود دارد.
بوریک اسید اشتعال ناپذیر و در داخل آب محلول می باشد، اما می تواند موجب خوردگی شود. باز مزدوج این اسید بورات است. اسید بوریک در دمای بسیار بالا هیدروژن خودش را از دست می دهد و می تواند متابوریک اسید را تولید کند. در هر مول اسید بوریک ۱۸ درصد بور وجود دارد.
کاربردهای اسید بوریک
از عمده ترین کاربردهایی که این نوع ماده شیمیایی می تواند داشته باشد، موارد و گزینه های زیر هستند:
-
تولید حشره کش‌ها
نخستین بار نام اسید بوریک در داخل حشره کش‌ها جهت دفع کردن کک ،موریانه و سوسک‌ها مطرح شد. این ماده می تواند به صورت نوعی سم معده بر روی متابولیسم حشرات موثر واقع شده و پودر خشک آن نیز بر روی قسمت اسکلت بیرونی آنها عمل خورندگی ایجاد می کند.
-
پزشکی
در حوزه پزشکی اسید بوریک نوع ضدعفونی کننده جهت ضدعفونی بریدگی و سوختگی‌ها و همچنین درمان جزئی عفونت های قارچی و گاهی نیز به عنوان پانسمان و نمک زخم‌ها در داخل پمادهای سوختگی و غیره استفاده می‌شود. محلول رقیق شده این اسید را می توانید به عنوان شستشو دهنده چشم در داروخانه‌ها تهیه کنید. برای درمان آکنه نیز به عنوان یک ضد باکتری قوی عمل می کند.
همچنین بخوانید | خرید کافئین پودری
-
نگهدارنده
خاصیت دیگر اسید بوریک این است که می‌تواند در صورت ترکیب شدن با حامل اتیلن گلیکول به عنوان نوعی پیشگیری کننده از حمله حشرات و قارچ‌ها عمل کند.
-
تنظیم ph
وقتی اسید بوریک با بوراکس بافر ترکیب شود، به عنوان نوعی تنظیم کننده ph در آب استخرها کاربرد دارد.
-
استفاده برای پوست
از مخلوط شدن اسید بوریک با ایزوپروپانول می توان جهت درمان کردن قارچ و عفونت میان انگشتان پا استفاده کرد. این روش معمولاً برای افرادی تاثیرگذار است که دارای حرکت و تنش زیادی هستند و همواره در معرض تعریق قرار دارند. حتی گاهی نیز داروی آن به صورت شیاف جهت درمان عفونت های قارچی استفاده می‌شود.
-
کشاورزی
کودی که از اسید بوریک تهیه می‌شود جهت پیشگیری از کمبود بور درختان و گیاهان کاربرد دارد، همچنین برای حفظ کردن غلاتی مانند گندم و برنج به کار می‌رود. یعنی می‌توان گفت که یک ترکیب گندزدای بسیار عالی جهت از بین بردن قارچ‌ها و باکتری‌ها می باشد.
نتیجه گیری
در این مقاله اسید بوریک، خواص و برخی از کاربردهای معمول و عمده آن را بررسی کردیم. این اسید ضعیف در حال حاضر یک ماده بسیار مفید با کاربردهای گسترده می‌باشد که نمونه‌هایی از این کاربردها را توضیح دادیم.
